1. Bố trí ánh sáng phù hợp với nhịp điệu sinh học

Ai cũng biết cuộc sống mỗi người đều tuân theo các quy luật tự nhiên và nhịp điệu sinh học riêng, không ai giống ai. Cũng vì lẽ đó, để phù hợp với nhịp điệu sinh học con người mà nhu cầu bố trí ánh sáng trong nội ngoại thất ngày càng phát triển theo khoa học.

Ví dụ, ánh sáng của vũ trường mang lại sự phấn khích nhưng không thể kéo dài quá lâu. Nhân viên văn phòng không thể làm việc cả ngày với ánh sáng êm dịu của quán cà phê. Tương tự, thật khó để nghỉ ngơi trong căn phòng rực sáng như nơi làm việc.

Vì thế, khi bố trí ánh sáng, bạn cần nắm rõ dụng ý và lựa chọn loại ánh sáng cũng như cường độ cho phù hợp, tránh mang lại cảm giác không mong muốn.

Ánh sáng ảnh hưởng nhiều đến nhịp điệu sinh học của con người

2. Ánh sáng trắng hay ánh sáng vàng?

Suốt mấy mươi năm, người Việt Nam đã quá quen thuộc với ánh sáng trắng của đèn huỳnh quang. Điều này trở thành một “vấn nạn” với những nhà thiết kế. Phần lớn cho rằng ánh sáng trắng tốt hơn vì không tạo sự nóng bức như ánh sáng vàng. Đánh giá trên không phải trường hợp nào cũng đúng.

Trong tự nhiên, ánh sáng của buổi sáng cho đến khoảng 2 giờ trưa là ánh sáng trắng. Sau đó, ánh sáng sẽ chuyển dần qua sắc vàng. Ánh sáng trắng buổi sáng mang đến cảm giác khỏe khoắn, sảng khoải và giúp con người làm việc, hoạt động hiệu quả. Ngược lại, ánh sáng vàng cho cảm giác muốn nghỉ ngơi, thư giãn.

Vì thế, bố trí ánh sáng trắng trong phòng ngủ sẽ gây khó ngủ cho bạn. Nên dùng ánh sáng trắng trong những khu vực đòi hỏi sự tỉnh táo như bàn làm việc hay nhà bếp sẽ phù hợp hơn. Người thiết kế cần dựa vào chức năng của khu vực chiếu sáng và yếu tố sinh học cơ thể trước khi quyết định loại ánh sáng.

Ánh sáng trắng ban ngày

3. Lưu ý về thói quen tắt - mở đèn

Ở Việt Nam, chúng ta vẫn hay mở hết đèn để chiếu sáng toàn bộ căn phòng và tắt tất cả khi không còn sử dụng. Bố trí ánh sáng trong nội thất vì vậy gần như không có những bước chuyển để tăng dần hoặc giảm dần nhằm tránh tạo cảm giác thay đổi đột ngột. Đây là điều mà khâu thiết kế ánh sáng cần phải khắc phục.

Xu hướng hiện đại là sử dụng nhiều loại đèn đa dạng khác nhau trong cùng một không gian, từ đó có thể điều khiển ánh sáng một cách dễ dàng và linh động. Nhiều loại đèn cũng có chế độ điều chỉnh cường độ sáng. Điều này mô phỏng theo môi trường tự nhiên và có lợi cho sinh học cơ thể.

Cần hạn chế việc thay đổi ánh sáng một cách đột ngột vì dễ gây nên phản ứng sinh học bất lợi cho cơ thể. Đôi khi ánh sáng đột ngột có thể khiến bạn bị choáng, xây xẩm và để lại tác hại về lâu về dài.

4. Chất lượng ánh sáng

Chất lượng ánh sáng tốt nhất hiển nhiên là ánh sáng mặt trời. Chính vì vậy, nguồn sáng nhân tạo ngày càng cố gắng mô phỏng thật sát các thông số của ánh sáng mặt trời. Sinh hoạt dưới ánh sáng chất lượng kém sẽ gây tổn hại cho sức khỏe và cảm giác.

Nguồn ánh sáng nhân tạo tốt nhất thuộc về các loại đèn hoạt động theo nguyên tắc đốt nóng như đèn halogen hoặc đèn dây tóc. Ánh sáng này cho hình ảnh vật trong trẻo, sạch và chân thật. Đèn huỳnh quang tuy phổ biến nhưng không phải là ánh sáng tốt.

Xu hướng hiện nay thiên về đèn LED như một giải pháp tiết kiệm điện, không sản sinh nhiệt và CO2. Tuy nhiên, nhiều loại LED trên thị trường có dải quang phổ rất thấp, khiến cảm nhận về màu sắc vật thể bị sai lệch hoàn toàn. Vì thế, bạn cần đầu tư và chọn lựa thật kĩ trước khi lắp đặt.

Chất lượng ánh sáng khác nhau sẽ cho sự cảm nhận về vật thể khác nhau.

5. Sự chói sáng

Một yếu tố quan trọng trong thiết kế ánh sáng là sự chói sáng. Trong tự nhiên, con người chỉ bị chói mắt khi chủ động nhìn thẳng vào mặt trời hay các bề mặt phản chiếu. Trong không gian nội thất sử dụng ánh sáng nhân tạo, cần tránh tối đa việc bố trí nguồn sáng không hợp lý, dẫn đến việc nhìn thấy nguồn sáng.

Ánh sáng gián tiếp luôn đem lại cảm nhận dễ chịu nhất cho con người. Bố trí ánh sáng sao cho chỉ thấy ánh sáng mà không thấy bóng đèn là giải pháp tối ưu nhất!

CCOIN theo Thời Báo Kinh Doanh